Την πρώτη από τις δύσκολες αποφάσεις που ανακοίνωσε πως θα πάρει και μάλιστα σύντομα έλαβε ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ στην πρώτη του συνέντευξη Τύπου, που πραγματοποιήθηκε μετά το πρώτο υπουργικό συμβούλιο της κυβέρνησης των Εργατικών.

Και η πρώτη του απόφαση ήταν να καταργήσει το σχέδιο για απελάσεις μεταναστών στη Ρουάντα, γνωστό και ως “Σχέδιο Ρουάντα“.

Ο Στάρμερ επιβεβαίωσε ότι η νεοεκλεγείσα κυβέρνησή του δεν θα ακολουθήσει την πολιτική του προκατόχου του για την επέλαση αιτούντων άσυλο, που φθάνουν σε μικρά πλοιάρια, στη Ρουάντα, βάζοντας τέλος στο σχέδιο προτού οποιαδήποτε πτήση ξεκινήσει.

“Το σχέδιο Ρουάντα ήταν νεκρό προτού ξεκινήσει. Δεν υπήρξε ποτέ αποτρεπτικός παράγοντας (για τον διάπλου των μικρών σκαφών)”, δήλωσε χαρακτηριστικά ο Στάρμερ κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου.

“Δεν είμαι προετοιμασμένος να συνεχίσω τεχνάσματα που δεν λειτουργούν ως ένας αποτρεπτικός παράγοντας“, τόνισε.

“Τεράστιος ο όγκος δουλειάς που πρέπει να γίνει”

Νωρίτερα, ο νεοεκλεγείς πρωθυπουργός είπε στους υπουργούς ότι υπάρχει ένας “τεράστιος όγκος δουλειάς που πρέπει να γίνει”, καθώς προήδρευσε της πρώτης συνεδρίασης του νέου υπουργικού συμβουλίου στην Ντάουνινγκ Στριτ.

Ο ίδιος είπε ότι ήταν “τιμή και προνόμιο της ζωής μου” που κλήθηκε από τον βασιλιά για να σχηματίσει κυβέρνηση, μετά τη σαρωτική νίκη που κατήγαγε το κόμμα του στις εκλογές.

Ο Στάρμερ και οι υπουργοί του ήταν ευδιάθετοι, ενώ εκείνος έκανε σύντομες δηλώσεις κατά την έναρξη της συνεδρίασης.

Έχοντας στο πλευρό του την αντιπρόεδρο της βρετανικής κυβέρνησης Άντζελα Ρέινερ, είπε: “Κοιτάξτε, συνάδελφοι, είναι απόλυτα φανταστικό που σας υποδέχομαι στο υπουργικό συμβούλιο, στην πρώτη συνάντησή μας”.

Τις δηλώσεις του χειροκρότησαν οι υπουργοί του, τους οποίος διόρισε χθες ο Κιρ Στάρμερ και σε μεγάλο βαθμό αντικατοπτρίζουν τη σκιώδη κυβέρνησή του πριν από τις εκλογές.

Τι είναι το Σχέδιο Ρουάντα

Το Σχέδιο Ρουάντα, μια αμφιλεγόμενη συμφωνία μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ρουάντας, αφορά τη μεταφορά αιτούντων άσυλο από τη Βρετανία στη Ρουάντα. Αυτή η συμφωνία είχε στόχο να αντιμετωπίσει το ζήτημα της παράνομης μετανάστευσης και να αποθαρρύνει τους μετανάστες από το να διασχίζουν το κανάλι της Μάγχης με μικρά σκάφη.

Η συμφωνία ανακοινώθηκε τον Απρίλιο του 2022 από τον τότε πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος την παρουσίασε ως αποτρεπτικό μέτρο για τους μετανάστες που προσπαθούν να φτάσουν στο Ηνωμένο Βασίλειο μέσω επικίνδυνων θαλάσσιων διαδρομών. Ωστόσο, η εφαρμογή της συμφωνίας συνάντησε σημαντικές νομικές και ηθικές προκλήσεις. Η πρώτη πτήση απέλασης ακυρώθηκε λίγα λεπτά πριν από την απογείωσή της τον Ιούνιο του 2022, λόγω παρέμβασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Τον Δεκέμβριο του 2022, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου έκρινε ότι το σχέδιο είναι νόμιμο, υπό την προϋπόθεση ότι κάθε περίπτωση εξετάζεται ατομικά. Ωστόσο, τον Ιούνιο του 2023, το Εφετείο έκρινε το σχέδιο παράνομο, υπογραμμίζοντας ότι η Ρουάντα δεν μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής τρίτη χώρα για τους αιτούντες άσυλο​.

Η βρετανική κυβέρνηση προσπάθησε να παρακάμψει αυτήν την απόφαση εισάγοντας τον Νόμο για την Ασφάλεια της Ρουάντας, που θεσπίστηκε τον Ιούλιο του 2023, αλλά και πάλι η συμφωνία αντιμετώπισε αντιδράσεις και αποδοκιμασίες τόσο από οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσο και από πολιτικούς αντιπάλους​.

Η συμφωνία αυτή έχει συγκριθεί με παρόμοια προγράμματα άλλων χωρών, όπως η Αυστραλία και το Ισραήλ, τα οποία επίσης έχουν προσπαθήσει να διαχειριστούν την παράνομη μετανάστευση μέσω μεταφοράς αιτούντων άσυλο σε τρίτες χώρες. Αυτά τα προγράμματα έχουν συχνά επικριθεί για τις κακές συνθήκες διαβίωσης και τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κέντρα υποδοχής​.